Çocuğum otizimli , şimdi ne yapacağım!
Eğer yakın zamanda çocuğunuza Otizm Spektrum Bozukluğu teşhisi konulduysa, muhtemelen telaşlı ve merak içindesiniz. Altını çizmek gerekir; hiçbir ebeveyn buna hazırlıklı olamaz, bu sebeple Otizm tanısı duymak korkutucu olabilir. Çocuğunuza en iyi yardımı nasıl alacağınız konusunda şüpheci davranırsınız, kafanız karışır ve çevrenizden çok fazla zorlayıcı tedavi tavsiyesi alırsınız. Ayrıca çevrenizden; Otizm tedavi edilemez, yaşam boyu sürecek gibi duygusal açıdan yıkıcı geri bildirimler alırsınız. Tüm bunlar sizi sadece endişelendirir.
Çocuğunuzda bir farklılık gözlemliyorsanız harekete geçin!
Eğer çocuğunuzun davranışları sizi şüphelendirmeye başladıysa, resmi bir tanı almayı beklemeyin. Yapacağınız ilk iş; eğitim seçeneklerini araştırmaya başlamak olmalı. Özellikle erken yaşlarda alacağınız yardım sayesinde, çocuğunuz için çok daha başarılı bir gelişim takibi yapmış olursunuz. Erken yaşlarda çocuğunuzun gelişimi çok hızlı olacağından, Otizm sendromları ve otistik davranışları azalır.
Otizmle ilgili detaylı bilgi edinin!
Çocuğunuzda Otizm fark ettiğinizde; Otizmi araştırın, Otizm hakkında bilgi sahibi olun, kendinizi bu konuda eğitin, tedavi seçeneklerini araştırın ve sorular sorun. Çocuğunuz için tıpkı bir uzman gibi donanımlı olmaya çalışın. Çocuğunuzun Otizmini ya da farklılıklarını neyin tetiklediğini, neyin onu zorladığını, neyin onu rahatsız ettiğini fark edin.
Çocuğunuzu tanıyın!
Çocuğunuz için ne stres oluşturuyor? Çocuğunuz nelerden korkuyor? Hangi ortamlar onun için kaygı uyandırıyor? Çocuğunuz neleri eğlenceli buluyor? Çocuğunuzu ne sakinleştiriyor? Hangi ortamlar çocuğunuzu rahatsız ediyor? Çocuğunuzu etkileyen şeylerin neler olduğunu bilirseniz ve anlarsanız; sorunlarla daha kolay baş edebilir ve süreci yönetmeyi öğrenirsiniz.
“Buna ne sebep oldu”
Çocuğunuzu bütün olumlu ve olumsuz yönleriyle kabul edin. Çocuğunuzun nasıl Otizmli olduğuna odaklanmak yerine, çocuğunuzda neyin eksik olduğunu araştırmak yerine, kabul etmeyi deneyimleyin. Çocuğunuzun özel ve farklı hallerini kucaklayın. Küçük başarılarını kutlayın ve çocuğunuzu yaşıtlarıyla kıyaslamaktan vazgeçin. Çocuğunuzu koşulsuz sevin. Bunları yaptığınızda çocuğunuza çok daha fazla yardım etmiş olacaksınız. Asla pes etmeyin.
Otizmle ilgili ömür boyu sürecek bir hastalık düşüncesinden çıkın, herkes gibi otizmli bir birey de hayatı boyunca gelişir ve kendini geliştirir.
Eğitim ve Terapi en büyük yardımcılarınız olacaktır!
Otizmi fark ettikten sonra eğitim seçeneklerine katılım göstermeye başlayın. Çocuğunuz için öğrenme yeri sadece terapistinin yanı ya da okul ortamı olmamalı. Evde de öğrenmenin devam etmesi için çalışın. Mesela; çocuğunuz okulda davranışları ve hareketleri üzerinden iletişime geçiyor olabilir. Ancak evde onu konuşarak iletişime davet eden siz olmalısınız. İsteklerini sözel ya da farklı açıdan ifade edebilmeleri için çocuğunuza zaman tanımalısınız.
Çocuğunuzun terapistinin uyguladığı teknikleri öğrenin ve bu teknikleri ebeveynler olarak sizde uygulayın. Sadece tek bir yerden yardım almayın, çocuğunuz farklı çevre ve uzmanlardan farklı şeyler öğrenebilir.
Mutlaka ajandanıza ve programınıza bağlı kalın. Özellikle Otistik çocuklar için program ve rutin çok önemlidir. Örneğin çocuğunuzun yemek saati, terapi saati, okul saati ve yatak saatini belirleyin ve çizelgeye bağlı kalmaya çok özen gösterin. İyi davranışlarını ödüllendirin. Yeni bir şey öğrendiğinde, ona sevdiği bir oyuncağı alabilirsiniz.
Çocuğunuz için eviniz güvenli alan olsun. Çocuğunuz evde kendini güvende ve rahatlamış hissetsin. Bunun için çocuğun hayatını organize etmeniz ve belirli sınırlar çizmeniz çok önemlidir.
Otizmli bir çocukla iletişime geçmek zorlayıcı olabilir. Onunla konuşmak hatta bazen dokunmak bile çok zor olabilir. Çocuğunuz için ses tonunuz ve vücut diliniz, iletişim açısından çok önemlidir.
Çocuğunuzun sinir krizlerinin, öfke patlamalarının altında yatan sebebi fark edin. Ebeveyni tarafından kabul edilmediğini hisseden her çocuk üzülür. Ancak Otizmli bir bireyin tepkisi sinir krizi olarak ortaya çıkabilir. Bu durum aynı zamanda çocuğunuzun sizin dikkatini çekme çabası da olabilir.
Eğlenceye zaman ayırmayı ihmal etmeyin!
Çocuğunuz Otizmli olsa da onun bir çocuk olduğunu asla unutmayın ve eğlenceye vakit ayırın. Çocuklarınızın sizinle keyifli vakit geçirmeye ihtiyacı var. Bu sebeple mutlaka oyun zamanları planlayın. Çünkü çocuğunuzun oyun oynarken algısı çok daha açık ve iletişimi dışa dönüktür.
Çocuğunuzu ne gülümsetiyor ya da çocuğunuzu ne mutlu ediyor? Bunları fark edin. Çocuğunuzun hassasiyetlerine dikkat edin. Örneğin çocuğunuz; yüksek ışık, ses, temas, bazı koku ve tatlara karşı hassas olabilir. Çocuğunuz neyi stresli buluyor, ne çocuğunuzu rahatlatıyor, ne onun için eğlenceli ve tüm bunlar çocuğunuzu nasıl etkiliyor? Bunları biliyor olmanız, çocuğunuzu okumayı bildiğiniz anlamına gelmektedir. Eğer çocuğunuzu doğru okursanız onu rahatlatabilirsiniz.
Eğitim ve Terapi kişiye özeldir!
Çocuğunuz için eğitim programı oluştururken, her çocuğun ayrı bir süreci ve programı olduğunu unutmayın. Her çocuğun güçlü ve zayıf yönleri farklıdır. Sizin çocuğunuzun programı, sizin çocuğunuzun ihtiyaçlarına yöneliktir. Bu noktada çocuğunuzu tanımak ve onu okumak oldukça önemlidir. Çocuğunuzun zayıf ve farklı olduğu alanlar nelerdir? İşitsel ve görsel bilgiyi kullanımında farklılıklar var mı?
Ebeveyni olarak mutlaka destek alın!
Ebeveynlerin destek gruplarına katılım göstermesi çok önemlidir. Burada ebeveynler birbirleri ile bilgi paylaşımı yaparlar ve birbirlerine duygusal destek olurlar. Destek grupları, katılımcılar için birçok zorluk hakkında çözüm yolları bulmasına ve baş etme stratejileri geliştirmelerine olanak tanır. Otizm Spektrum Bozukluğunda çocuklar ve ebeveynler aynı gemidedir. Birlikte olmak ve deneyimlerinizi paylaşmak sizi dışlanmaktan korur.
Her ebeveynin molaya ihtiyacı olur. Özellikle tüm zamanını çocukla geçiren ebeveynin, bazen saatlik, günlük ve haftalık molalara ihtiyacı olur. Mutlaka psikolojik olarak destek alın. Eşinizle ya da bireysel olarak terapi desteği almak, sizi besler ve geliştirir. Bu durum önce sizi daha sonra çocuğunuzu ve ailenizi olumlu etkiler.
